Trung Mỹ là xã miền núi của huyện Bình Xuyên, có 10 thôn dân cư với gần khoảng 8000 nhân khẩu, trong đó dân tộc Sán Dìu chiếm gần 60% dân số toàn xã. Trong bối cảnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa ngày càng sâu rộng, các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số, trong đó có đồng bào dân tộc Sán Dìu dần dần bị mai một. Mới đây, Trung tâm văn hóa tỉnh đã tổ chức lớp truyền dạy tiếng hát hát Soọng cô cho các hạt nhân văn nghệ và thanh, thiếu nhi là con em đồng bào dân tộc Sán Dìu trên địa bàn xã.
Các em học viên biểu diễn tiết mục hát Sọong Cô
Soọng cô là loại hình sinh hoạt văn hoá, văn nghệ đặc sắc đã tồn tại và gắn bó với cuộc sống của đồng bào Sán Dìu từ lâu đời. Soọng cô có lối hát giao duyên, lời hát đối đáp trữ tình, chất chứa tình cảm say đắm, thiết tha giữa các cặp đôi nam và nữ. Các khúc hát Soọng cô còn ca ngợi công lao của Đảng, Bác Hồ, tình yêu làng bản, quê hương, đất nước.
Tham gia lớp tập huấn các em được truyền dạy chữ viết, tiếng nói, giọng hát của đồng bào dân tộc Sán Dìu thông qua các làn điệu hát Sọong cô; trang bị những kiến thức cơ bản về nghệ thuật hát Sọong cô; bố cục, dàn dựng chương trình, các bài dân ca tiêu biểu của đồng bào dân tộc. Qua đó, các em thêm yêu và tự hào mình là con em dân tộc Sán Dìu.
Các lớp truyền dạy đã dần hình thành ý thức bảo tồn và phát triển các làn điệu hát Soọng cô trong thế hệ trẻ. Từ đó gây dựng đội ngũ diễn viên không chuyên của huyện làm nòng cốt cho các cuộc liên hoan, hội thi, hội diễn, các hoạt động giao lưu văn hóa, văn nghệ. Đồng thời phát hiện những hạt nhân tiêu biểu trong phong trào văn hóa, văn nghệ quần chúng ở địa phương, góp phần quảng bá rộng rãi giá trị đặc sắc các làn điệu Soọng cô của người Sán Dìu – di sản văn hoá phi vật thể được công nhận là di sản cấp quốc gia.
Các nghệ nhân, người cao tuổi truyền lại tiếng hát dân tộc
Tại Trung Mỹ đồng bào dân tộc Sán Dìu chiếm phần lớn dân số của xã, do đó việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống có ý nghĩa quan trọng trong phát triển kinh tế, xã hội ở địa phương, nâng cao đời sống tinh thần cho người dân. Cùng với các giải pháp của các ngành chức năng, xã Trung Mỹ luôn quan tâm duy trì và phát triển các Câu lạc bộ hát Soọng cô. Đến nay, xã có 3 câu lạc bộ hát Soọng cô với hơn 200 hội viên tham gia hoạt động sôi nổi. Đây là nơi giúp bà con sinh hoạt nâng cao đời sống văn hóa tinh thần, đồng thời là nơi để thế hệ trước truyền lại cho thế hệ sau giọng nói, chữ viết, văn hóa của đồng bào mình, giúp làn điệu Soọng cô còn vang mãi.
Các em học viên lớp truyền dạy tiếng hát hát Soọng cô
Việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống dân tộc Sán Dìu không chỉ làm đa dạng bản sắc văn hóa, nâng cao đời sống tinh thân người dân địa phương mà còn hoạt động thiết thực nhân rộng những mô hình làng văn hóa kiểu mẫu góp phần phát triển du lịch văn hóa cộng đồng trong thời gian tới.
Hồng Quân