Lễ hội kéo co truyền thống làng Hoà Loan – xã Lũng Hoà – Vĩnh Tường được tổ chức vào ngày mùng 4 đến mùng 8 tháng Giêng hàng năm. Năm nay, từ sáng sớm ngày 31/01 (mùng 4) nhân dân trong vùng và du khách thập phương đã tập trung đông đủ tại đình làng để tham dự lễ hội. Ai cũng muốn tham gia để cầu may mắn, hưng thịnh cho cả năm.
Truyền thuyết kể rằng, nữ tướng Lê Ngọc Chinh, một nữ tướng giỏi của Hai Bà Trưng. Vó ngựa của bà tới đâu, quân giặc tan vỡ tới đó. Một vùng đất rộng lớn từ sông Chảy, sông Lô tới sông Thao được bà giải phóng. Một lần, trong trận đánh ở Gò May (Lũng Hoà), gươm của bà bị gãy, bà đã bỏ đá cuội vào thắt lưng bao làm vũ khí, ngồi trên lưng ngựa xông thẳng vào đội quân của giặc. Trong lúc gay cấn, hai bên giằng co quyết liệt, dải thắt lưng văng ra xa bay về phía thôn Hoà Loan, còn hòn đá rơi về phía làng Lũng Ngoại. Để tưởng nhớ công ơn của nữ tướng, hàng năm, vào ngày mùng 10, tháng 9 âm lịch nhân dân Lũng Hoà sửa tiệc thánh sinh và sửa tiệc thánh hoá vào ngày mùng 4 tháng 1 âm lịch.
Đông đảo nhân dân và du khách tham gia kéo co
Đội kéo co được chia làm hai bên, bên đình Đông toàn bộ người thuộc họ Dương và bên đình Giếng gồm họ Nguyễn, họ Đào, họ Phạm. Dây kéo co được làm bằng những cây song mật lấy từ trên rừng nối lại với nhau, ở giữa dây kéo được đánh dấu bằng một tấm lụa đỏ làm mốc để phân chia ranh giới hai bên. Tuy nhiên, trong khi kéo hoặc lúc mới bắt đầu kéo, quý khách thập phương ai thích vào đội bên nào kéo cũng được. Và một điều đặc biệt là từ trước đến nay, hội kéo co của làng không bao giờ trao giải cho các thành viên tham gia, sau khi hai đội kéo xong đã phân thắng bại, Ban Tổ chức chỉ tuyên bố đội thắng thuộc rồi hai bên giải lao 15-30 phút lại tiếp tục kéo, cứ như vậy, một buổi chiều có từ 5 đến 7 lượt kéo, mỗi lượt có từ 100-150 người tham gia. Năm nào cũng vậy, cứ đến ngày hội, toàn bộ già, trẻ, gái, trai trong làng cũng như quý khách thập phương đến tham gia và cổ vũ rất đông, nhiệt tình.
Trong 4 ngày diễn ra lễ hội đã thu hút hàng ngàn lượt du khách và nhân dân đến tham gia, cổ vũ tạo nên không khí khai xuân đầy phấn khởi và hy vọng vào năm mới ấm no hạnh phúc.
Phùng Cúc