Sau 25 năm (1997- 2022), Vĩnh Phúc đã có những bước chuyển lớn về mọi mặt, đặc biệt trong lĩnh vực văn hóa, du lịch, thể thao, góp phần vào công cuộc phát triển kinh tế – xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân địa phương.
Trong đó, phải kể đến phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” được triển khai lồng ghép với thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, chất lượng xây dựng gia đình văn hoá, làng văn hoá, cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp đạt chuẩn văn hóa ngày càng được chú trọng nâng cao về chất lượng; việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội được các cấp, các ngành và nhân dân hưởng ứng và có nhiều đổi mới, góp phần nâng cao đời sống văn hoá tinh thần cho nhân dân.
Tính đến nay, toàn tỉnh có 91,84% gia đình đạt danh hiệu gia đình văn hóa; 93,85% thôn, tổ dân phố đạt chuẩn văn hóa. Đến nay, 7/9 huyện, thành, phố có Trung tâm văn hóa, thể thao cấp huyện, 02 huyện (Lập Thạch và thành phố Vĩnh Yên) đang triển khai xây dựng; 100% xã, phường, thị trấn có Nhà văn hóa, trong đó có 112 xã nông thôn mới có Trung tâm Văn hóa, thể thao đạt chuẩn theo quy định; 100% thôn, tổ dân phố có nhà văn hóa, khu thể thao, trong đó có 1.072 thôn đạt chuẩn nông thôn mới theo quy định.
Bên cạnh đó, hoạt động bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa ngày càng được quan tâm. Hiện, toàn tỉnh đã có 509 di tích đã được xếp hạng, trong đó có 03 di tích xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt, 65 di tích xếp hạng cấp quốc gia, 441 di tích cấp tỉnh và 01 bảo vật quốc gia. Nhiều giải pháp bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa phi vật thể được triển khai hiệu quả, tiến hành kiểm kê di sản văn hóa phi vật thể trên địa bàn tỉnh với 571 di sản thuộc 07 loại hình, tồn tại ở 135 xã, phường, thị trấn.
Phong trào thể dục thể thao quần chúng đã được các cấp ủy Đảng, chính quyền từ tỉnh đến cơ sở quan tâm đầu tư về mọi mặt, đã có nhiều chủ trương, chính sách được ban hành nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động phong trào thể dục thể thao quần chúng.
Công tác xã hội hóa thể dục thể thao được sự quan tâm. Các công trình, sân bãi tập luyện, thi đấu thể dục thể thao, trang thiết bị dụng cụ thể dục thể thao… được đầu tư xây dựng, mua sắm, có 8/9 huyện, thành phố có sân vận động và nhà tập luyện thi đấu thể dục thể thao (đạt 89%).
Trong 25 năm qua, tỉnh Vĩnh Phúc đã đầu tư chú trọng phát triển các loại hình du lịch sinh thái, du lịch văn hóa, du lịch nghỉ dưỡng, du lịch thể thao (Golf tour), du lịch MICE. Tiềm năng, tài nguyên du lịch cũng được tỉnh Vĩnh Phúc từng bước được khai thác thông qua thu hút các dự án lớn đầu tư vào các khu, điểm du lịch như: Flamingo Đại Lải, Khu du lịch Ngọc Thanh, Khu FLC Vĩnh Thịnh, Khu du lịch Tam Đảo, Khu danh thắng Tây Thiên.
Bên cạnh đó, hoạt động xúc tiến quảng bá du lịch cũng được quan tâm đầu tư. Hệ thống cơ sở lưu trú du lịch trên địa bàn toàn tỉnh được nâng cấp, đổi mới. Cụ thể, năm 1997, tỉnh chỉ có có 17 cơ sở với 300 buồng, đến nay toàn tỉnh có 475 cơ sở lưu trú du lịch với 8.500 buồng. Hệ thống cơ sở lưu trú du lịch của ngành Du lịch Vĩnh Phúc đã tăng 27 lần về số cơ sở và tăng 28 lần về số buồng so với năm 1997. Đội ngũ doanh nghiệp kinh doanh lữ hành ngày càng phát triển, hiện có 14 doanh nghiệp, so với năm 1997 chỉ có 1 doanh nghiệp.
Về khách du lịch quốc tế, năm 1997 đạt 2,5 nghìn lượt khách quốc tế đến Vĩnh Phúc, năm 2019 đạt hơn 35 nghìn lượt, tăng 14 lần so với năm 1997. Tốc độ tăng trưởng hàng năm thường đạt mức 2 con số, đặc biệt là giai đoạn 2015-2019 đạt 22,7% mỗi năm. Khách du lịch nội địa tăng 85 lần, từ 25 nghìn lượt vào năm 1997 lên 6.1 triệu lượt vào năm 2019. Năm 2021, do ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19, lượt khách du lịch đến Vĩnh Phúc đạt: 2.035.300 lượt.
Về tổng thu từ khách du lịch, năm 2019 du lịch Vĩnh Phúc đạt 1.900 tỷ đồng, trong khi năm 1997 đạt 50 tỷ đồng. Tỷ lệ đóng góp trực tiếp của du lịch vào GRDP cũng ngày càng tăng. Năm 2015, đạt 3,3% và năm 2019: 4,2%. Năm 2021 đạt 1.573 tỷ đồng, do chịu ảnh hưởng của dịch bệnh các năm qua.
Những dấu ấn đặc sắc của ngành
Trải qua 25 năm xây dựng và phát triển, ngành Văn hóa, Du lịch, Thể thao tỉnh Vĩnh Phúc đã đạt được những thành tựu đáng tự hào, góp phần quảng bá hình ảnh về mảnh đất, con người Vĩnh Phúc ấn tượng trong lòng người dân cả nước và bạn bè quốc tế.
Trong lĩnh vực văn hóa, tỉnh Vĩnh Phúc đã có 03 di tích lịch sử văn hóa được xếp hạng quốc gia đặc biệt bao gồm: Khu danh thắng Tây Thiên, Tháp Bình Sơn, Đình Thổ Tang; 03 di sản văn hóa phi vật thể được ghi danh vào danh sách của UNESCO: hát ca trù, Kéo song Hương Canh, tín ngưỡng thờ mẫu Tam Phủ của người Việt. Ngoài ra, các công trình văn hóa, thể thao trọng điểm của tỉnh (Nhà hát tỉnh, Quảng trường tỉnh, Văn Miếu tỉnh, Khu đào tạo vận động viên thể dục thể thao tỉnh, Trung tâm lễ hội Tây Thiên, Tam Đảo) được đầu tư đồng bộ, hiện đại, đưa vào khai thác, sử dụng, phát huy hiệu quả.
Ở lĩnh vực thể dục thể thao, đội bóng chuyền nữ Vĩnh Phúc đã vinh dự xếp thứ nhất vòng chung kết giải Bóng chuyền hạng A toàn quốc năm 2021, thi đấu giải vô địch đội mạnh toàn quốc năm 2022. Du lịch Vĩnh Phúc cũng được hiệp hội du lịch Golf Việt Nam bình chọn là: Điểm đến Golf hàng đầu Việt Nam.
Có thể khẳng định, sau 25 năm kể từ khi tái lập đến nay, Vĩnh Phúc đã có những bước chuyển lớn về mọi mặt, thực sự đang dần trở thành “một trong những tỉnh giàu có, phồn vinh nhất ở miền Bắc nước ta” như mong muốn của Chủ tịch Hồ Chí Minh khi người về thăm Vĩnh Phúc năm 1963.
Kết quả ấy có được là nhờ sự lãnh đạo tuyệt đối, toàn diện, năng động, sáng tạo và hiệu quả của Đảng bộ tỉnh qua các thời kỳ, sự đoàn kết, đồng lòng và nỗ lực của toàn thể nhân dân các dân tộc trong tỉnh; sự giúp đỡ và ủng hộ to lớn của Trung ương, các bộ, ban, ngành, địa phương trong toàn quốc và người Vĩnh Phúc đang sinh sống, làm việc trong nước và nước ngoài.
Hồng Quân
