Là người con sinh ra và lớn lên trên quê hương Yên Lạc, mỗi lần về quê tôi thường không quên thưởng thức món đậu phụ nơi đây theo cách riêng của mình. Cũng như “bánh đúc kẻ Đanh (Đinh Xá – Nguyệt Đức), bánh hành kẻ Mỏ (thị trấn Minh Tân)”, canh chuối Liên Châu, chả nướng Lưỡng Quán (Trung Kiên), bánh khoai sọ Đông Mẫu (Yên Đồng), đậu Trò (Phương Trù – Yên Phương)… đậu phụ Minh Tân mang những đặc trưng hương vị rất riêng. Vị mát ngậy nhận được ngay từ đầu lưỡi, rồi từ từ cảm thấy được vị béo, ngọt ngào trong bánh đậu Minh Tân, những bánh đậu phụ trắng mịn, hấp dẫn khiến không ít người nhớ nhung mỗi khi xa quê.
Chẳng biết tự bao giờ, nghề làm đậu đã gắn liền với đời sống sinh hoạt của người dân nơi đây và là một trong những nghề mang lại cuộc sống ấm no cho nhiều hộ dân. Cũng như nhiều địa phương, trước đây nghề làm đậu ở thị trấn Yên Lạc chỉ đơn thuần được làm theo phương pháp thủ công thô sơ, không hiệu quả, những năm gần đây do tiếp xúc công nghệ mới, tìm được nguồn cung nguyên liệu và nguồn tiêu thụ, thương hiệu đậu phụ Minh Tân – thị trấn Yên Lạc được nhiều nơi biết đến như một món ăn không thể thiếu trong mỗi bữa cơm gia đình hàng ngày.
Người sành ăn sẽ dễ nhận thấy miếng đậu được làm ra bởi bàn tay người dân nơi đây có màu vàng hơi hồng, sờ mát tay, dày mình, thơm ngậy đặc biệt vị đậu nành. Đậu được làm ra có hình chữ nhật, nguyên khối, chính điều này cùng với hương vị trong mỗi miếng đậu đã tạo nên nét khác biệt căn bản của đậu phụ Minh Tân so với đậu Trò (Phương Trù – Yên Phương), đậu rùa Vĩnh Tường của tỉnh Vĩnh Phúc, đậu gù Trà Lâm (Thuận Thành – Bắc Ninh), đậu Mơ (Mai Động – Hà Nội)… Vì vậy mà dù bận rộn đến đâu, nhiều người dân quanh vùng cũng phải bố trí thời gian để ghé vào chợ Trung tâm thương mại Yên Lạc mà nhiều người quen gọi là chợ chiều Minh Tân để mua đậu về phục vụ cho bữa ăn của gia đình mình hoặc khi nhà có cúng, giỗ, đãi khách…
Không khó để có thể mua được đặc sản này khi đậu theo xe hàng của các mẹ các chị đến chợ sáng chợ chiều của các làng quê, hay theo các tiểu thương bán lẻ đến chợ các địa phương lân cận. Thực khách cũng có thể thỏa trí đam mê ẩm thực của mình bằng việc đặt hàng để được ship đến trong ngày qua những người thân hay xe khách trung chuyển nhé.
Tùy theo sở thích, thực khách có thể thưởng thức riêng hay ăn kèm với thứ khác. Khi mẻ đậu nóng vừa ra lò, nhất là khi bụng đang đói chỉ cần cắt thành miếng nhỏ vừa ăn và chấm muối chanh ớt, thực khách sẽ không khỏi suýt xoa với hương vị thơm ngậy riêng biệt của đậu phụ Minh Tân, cảm giác như chúng ta đang thưởng thức món quà chiều thơm thảo tình quê. Hoặc cầu kì hơn có thể cắt nhỏ, rán vàng, chấm với muối bột canh hay mắm tôm chanh ớt ăn kèm với rau sống và bún. Rồi nướng miếng đậu trên than hoa… Và, khi kết hợp đậu phụ với một số thực phẩm khác như thịt lợn, cà chua, cua, ốc… chúng ta sẽ có ngay những món ngon đầy đủ chất dinh dưỡng. Hy vọng rằng với món đặc sản dân dã rất xưa này, nhiều du khách có thể ở lại Yên Lạc lâu hơn chút nữa khi tìm về với khu di chỉ khảo cổ học Đồng Đậu, tìm về với Sông Loan – Núi Biện và tìm về với Đền Bắc Cung trong mùa lễ hội đầu năm. Yên Lạc quê tôi luôn rộng mở chào đón sự hiện diện của du khách gần xa.
NGUYỄN HẢO
