Việt Nam đang trong tiến trình hội nhập mạnh mẽ và xu hướng du lịch nước ngoài của khách Việt ngày càng phổ biến. Năm 2015, có khoảng 45 triệu người Việt du lịch trong nước và hơn 6 triệu người ra nước ngoài. Theo đó, hình ảnh du khách Việt Nam khi tới tham quan các nước trên thế giới phần nào phản ánh “văn hóa” của người Việt tới bạn bè quốc tế. Đáng chú ý là do thiếu tư vấn và hướng dẫn nên nhiều du khách Việt Nam “hồn nhiên” mang những thói quen “xấu” ra nước ngoài, khiến hình ảnh của một bộ phận du khách Việt trở nên xấu đi, trong thời đại bùng nổ thông tin, những hành vi xấu đó dễ dàng lan truyền nhanh chóng, ảnh hưởng đến hình ảnh quốc gia, đặc biệt đối với lĩnh vực du lịch.
Thói quen “xấu xí” xả rác bừa bãi của du khách
Trong khi các cấp ngành đang nỗ lực xây dựng hình ảnh Việt Nam – một điểm đến an toàn và thân thiện thì các hành vi nói trên đang làm xấu đi bức tranh vốn đẹp và đáng trân trọng của Du lịch Việt Nam. Những tật xấu phổ biến của du khách Việt Nam khi đi du lịch nước ngoài có thể kể đến là: quên mất lời chào hỏi, lời cảm ơn, lời đề nghị, mất trật tự nơi công cộng; xả rác bừa bãi, lãng phí đồ ăn; trễ giờ; trang phục không phù hợp; bẻ cây hái hoa một cách vô ý thức; chen lấn, xô đẩy do không có thói quen xếp hàng; chụp ảnh nơi không được phép; bôi bẩn, vẽ hình, khắc tên, phá hủy các hiện vật của di tích,… Cá biệt, còn có du khách Việt Nam ăn cắp vặt, nhất là trong các cửa hàng, siêu thị. Hay có những trường hợp lợi dụng việc đi du lịch để trốn ở lại nước sở tại lao động bất hợp pháp.
Hiệp hội du lịch Việt Nam đã có những chương trình hành động cụ thể để tuyên truyền nâng cao hình ảnh du khách Việt
Trước thực trang này, Hiệp Hội Du lịch Việt Nam đã phối hợp với các cơ quan chức năng triển khai rộng rãi cả nước chương trình “Văn minh du lịch – Nâng cao hình ảnh du khách Việt”, vận động toàn dân thực hiện hành vi đẹp khi đi du lịch; áp dụng cho 3 nhóm đối tượng: khách du lịch, cộng đồng địa phương và doanh nghiệp du lịch, nhằm hướng dẫn quy tắc ứng xử mang tính chuẩn mực cơ bản để định hướng hành vi, thái độ, cách thức ứng xử văn minh lịch sự cho người Việt Nam khi tham gia các hoạt động du lịch ở nước ngoài cũng như các điểm đến tại Việt Nam; tuyên truyền, nâng cao nhận thức, xây dựng và hình thành thói quen, hành vi ứng xử văn minh, lịch sự, tuân thủ pháp luật của người Việt khi đi du lịch, góp phần cải thiện hình ảnh du khách Việt, nâng cao chất lượng dịch vụ du lịch.
Những tấm biển nhắc nhở bằng tiếng Việt ở nước ngoài đang gây phương hại hình ảnh quốc gia.
Nâng cao văn hóa ứng xử khi đi du lịch, cải thiện và xây dựng hình ảnh du khách Việt văn minh lịch sự trong lòng bạn bè quốc tế hiện đang là vấn đề cần được quan tâm, mang tính chiều sâu, lâu dài cần sự chung tay nỗ lực của rất nhiều cơ quan, lực lượng trong xã hội, đặc biệt là những đơn vị trực tiếp gắn bó với du khách cũng như ngành du lịch Việt Nam. Văn hóa của khách du lịch phản ánh trình độ dân trí và mức sống của địa phương nơi sinh sống của du khách. Để xây dựng hình ảnh khách du lịch Việt Nam văn minh, thân thiện trước tiên phải giúp du khách nâng cao nhận thức bản thân thông qua tuyên truyền rộng rãi, phổ cập, hướng dẫn, quảng bá những nét văn minh văn hóa, ban hành các bộ quy tắc ứng xử văn minh trong du lịch. Hơn cả, đó là ý thức tự giác của mỗi cá nhân bởi mỗi người dân đến nơi xứ lạ không chỉ là một du khách mà còn là hình ảnh của quốc gia. Bản thân mỗi du khách phải có ý thức tự tìm hiểu điểm khác biệt văn hóa và cách ứng xử phù hợp với địa điểm đến, tạo nên những thói quen tốt trong ứng xử chuẩn mực, góp phần xây dựng hình tượng đẹp về du khách Việt Nam trong mắt bạn bè quốc tế.
Dưới đây là 10 hành động đẹp du khách Việt cần hướng tới khi đi du lịch:
1. Giữ nụ cười thân thiện, chào hỏi và nói lời cảm ơn, xin lỗi trong giao tiếp; không nói lời thô tục, thiếu văn hóa
2. Xếp hàng theo thứ tự khi sử dụng các dịch vụ, không chen lấn, xô đẩy, không gây ồn ào nơi công cộng
3. Không lãng phí thực phẩm, không lấy thừa thức ăn, đồ uống
4. Không vứt rác bừa bãi, không khạc nhổ, giữ gìn vệ sinh chung, bảo vệ môi trường
5. Hãy tôn trọng và có ý thức nhường đường cho người khác, tuân thủ luật lệ giao thông
6. Giúp đỡ, ưu tiên cho người lớn tuổi, người tàn tật, phụ nữ và trẻ em
7. Tôn trọng phong tục, tập quán và văn hóa của mỗi địa phương
8. Lắng nghe thuyết minh và tìm hiểu thông tin về các điểm du lịch khi tham quan
9. Không vẽ, chạm khắc, sờ vào những hiện vật của các di tích, các điểm trưng bày; lựa chọn trang phục phù hợp khi đi thăm những nơi tôn nghiêm thờ tự tín ngưỡng, nghĩa trang liệt sĩ…
10. Quan tâm, giúp đỡ, chia sẻ với các thành viên cùng đoàn khi đi du lịch; cùng nhau nhắc nhở, ngăn chặn những hành vi cư xử không đẹp
Những hành động nhỏ mang lại hiệu quả lớn
10 hành động tuy nghe thì có vẻ đơn giản nhưng lại là những hành động nhỏ rất thiết thực để thay đổi hình ảnh “ người Việt xấu xí”. Chiến dịch văn minh du lịch không chỉ để cải thiện hình ảnh du khách Việt Nam trong mắt bạn bè ngoại quốc mà còn góp phần tạo dựng ấn tượng đẹp đẽ và lâu bền, quảng bá hình ảnh con người đất nước Việt Nam ra thế giới, để khách nước ngoài dù ở đất nước của họ hay là đến với đất nước của chúng ta đều có một ấn tượng tuyệt vời, nâng cao chất lượng hình ảnh du lịch Việt.
Hy vọng hình ảnh người du khách Việt Nam luôn là hình ảnh đẹp trong mắt người dân địa phương và bạn bè quốc tế./.
Ánh Nguyệt