Trong hai ngày 18 và 19/02/2011 tức 16 và 17 tháng giêng, UBND xã Hải Lựu – huyện Sông Lô tổ chức lễ hội chọi trâu năm 2011. Nhân dân xã Hải Lựu và du khách thập phương lại nô nức về với lễ hội chọi trâu. Đây là lễ hội truyền thống lâu đời có nguồn gốc cách đây khoảng 2200 năm, do thừa tướng nước Nam Việt là Lữ Gia tổ chức để khao quân sau mỗi trận chiến. Chọi trâu Hải Lựu có hai phần: Phần lễ, trước khi tổ chức chọi châu thì nhân dân trong làng thường rước lễ sang đền Hùng và lễ thành hoàng làng; phần hội chính là ngày diễn ra các cuộc giao tranh giữa các trâu (dân trong xã thường gọi là “Ông cầu”).
Tham gia lễ hội năm nay có 26 “Ông cầu” đến từ các thôn trong xã. Để có được một “Ông cầu” thì phải trải qua nhiều công đoạn công phu từ việc đi tìm chọn trâu, chăm sóc và huấn luyện. Lễ hội thể thiện tinh thần thượng võ của dân tộc và cũng là dịp để nhân dân được vui chơi giải trí đầu xuân.
Trận đấu diễn ra khi trọng tài phất cờ ra hiệu bắt đầu, lập tức hai ông cầu lao vào húc; lúc này tiếng chiêng tiếng trống nổi lên thôi thúc cùng với tiếng hò reo cổ vũ vang dậy của khán giả khiến cho cả đấu trường hừng hực khí thế. Khán giả được chứng kiến những đòn đánh hay, ác hiểm như móc hầu, móc mắt, khoá sừng… Năm nay là một trong những năm có nhiều “kháp đấu” khốc liệt và kịch tính nhất; nhiều cặp đấu ngang sức ngang tài điển hình là cặp đấu trâu số 17 và số 32 bất phân thắng bại diễn ra tới gần một tiếng đồng hồ và phải phân định thắng thua bằng rút thăm. Ngoài các yếu tố về sức mạnh và đòn đánh hay thì sự lì lợm cũng là yếu tố quan trọng để giành thắng lợi; Như trận đấu giữa trâu số 11 và số 19, suốt trận đấu trâu số 11 bị trâu số 19 khoá sừng, cáng hầu và luôn ở thế bất lợi nhưng không chịu khuất phục và cuối cùng trâu số 11 đã giành phần thắng. Kết quả chung cuộc, Ông cầu mang số 04 của chủ trâu Đỗ Duy Hạnh – thôn Hoà Bình giành giải nhất với số tiền thưởng 30 triệu đồng; giải nhì thuộc về trâu số 15 của chủ trâu Nguyễn Tiến Thủ (25 triệu đồng); hai trâu số 11 và 17 đồng giải ba với số tiền thưởng là 10 triệu đồng.
Theo tục lệ ở hội chọi trâu Hải Lựu, sau khi chọi, các trâu sẽ bị làm thịt để bán cho du khách thập phương, họ cho rằng ăn thịt châu chọi sẽ khoẻ mạnh cả năm; Vì vậy giá thịt trâu chọi thường cao hơn nhiều so với thịt trâu thường. Giá thịt trâu chọi năm nay khoảng từ 500.000đ đến 700.000đ/kg; riêng trâu giải nhất lên đến 2 triệu đồng/kg nhưng mọi người vẫn đổ xô tới mua.
Năm nay, do lễ hội trùng với ngày nghỉ nên du khách đổ về xem chọi trâu rất đông, Ban tổ chức ước tính có khảng 4 vạn lượt du khách vào xem.
Đây là lễ hội truyền thống đặc sắc, có ý nghĩa lớn về mặt văn hoá tinh thần với người dân trong xã. Du khách ra về ai cũng mua một ít thịt trâu chọi về làm quà và thường hẹn nhau năm sau lại đến xem chọi trâu Hải Lựu./.
Đỗ Giang – XTDL
